اصطلاحنامه ابزاری مهم برای نمایه سازی منابع آرشیوی
نویسندگان
چکیده
مقاله حاضر، با شرح مختصری درباره زبان نمایه سازی به منزله یکی از عواملی که بر کارائی نمایه سازی تاثیر می گذارد شروع شده، موضوع با مروری بر زبان های نمایه سازی پی گرفته می شود. اصطلاحنامه به لحاظ ساختاری و کارکردی تعریف شده، شرح داده می شود. در ادامه، تاریخچه اصطلاحنامه در ایران و خارج از کشور آورده می شود. شکل اصطلاحنامه (نحوه نمایش اصطلاحات و روابط معنائی آن ها) بیان شده، قواعد تدوین اصطلاحنامه از دو وجه کنترل اصطلاح شناختی و تعیین روابط اساسی تزاروسی مورد بررسی قرار می گیرد. سپس ساختار اصطلاحنامه از منظر تدابیر و سازوکارهای آن برای ایجاد جامعیت و مانعیت بیش تر در بازیابی اطلاعات شرح داده می شود. آن دسته از سازوکارهای اصطلاحنامه که می توانند به جامعیت بیش تر در بازیابی اطلاعات بیانجامند و در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته اند، عبارتند از: 1- کنترل مترادف ها (روابط غیرسلسله مراتبی)؛ 2- کنترل شکل واژه ها به لحاظ جمع یا مفرد بودن و حذف قیدها، صفت ها و مصدرها؛ 3- حفظ اصطلاحات به صورت بسیط و عام و تجزیه به عوامل معنائی؛ 4- سلسله مراتب رده ای و روابط وابستگی؛ 5- تحلیل چهریزه ای و تحلیل خوشه ای. سازوکارهای مورد بررسی برای ایجاد مانعیت بیش تر در بازیابی اطلاعات عبارتند از: 1- اخص گرائی و پیش همارائی؛ 2- استفاده از شاخص ربط و شاخص نقش. در انتها تفاوت اصطلاحنامه ها با سرعنوان های موضوعی و طرح های رده بندی آورده می شود.
منابع مشابه
بررسی وضعیت نمایه سازی اسناد آرشیوی مکتوب در مراکز آرشیوی شهر تهران از دیدگاه نمایه سازان با تأکید بر شیوه و کیفیت نمایه سازی اسناد آرشیوی
هدف: پژوهش حاضر، با هدف آگاهی از وضعیت نمایه سازی اسناد آرشیوی مکتوب در مراکز آرشیوی شهر تهران انجام شده است. روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش، پیمایشی توصیفی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. جامعۀ پژوهش شامل 100 نفر از نمایه سازان مراکز آرشیوی تهران است که کلیۀ آن ها به پرسشنامه ها پاسخ داده اند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که 42 درصد نمایه سازان، برای نمایه سازی، از هر دو زبان کنترل ش...
متن کاملمسائل اصطلاحنامه سازی در ایران از دیدگاه تهیه کنندگان اصطلاحنامه
Introduction: The present research attempts to study the theoretical foundations of thesaurus construction before and after internet and identify the problems of thesaurus construction in Iran from the point of view of thesaurus makers and translators of the published thesauri.. Methods: The research population was 6 thesaurus makers (AbdolHossein Azaragn, Abbas Hori, Fatemeh Rahadoost, Faribor...
متن کاملبررسی وضعیت نمایه سازی منابع دیداری - شنیداری در مراکز آرشیوی شهر تهران و کارآیی آن از دیدگاه کاربران
اهداف پژوهش: هدف اصلی پژوهش حاضر، آگاهی از وضعیت نمایه سازی منابع دیداری-شنیداری در مراکز آرشیوی شهر تهران و بررسی کارآیی آن از دیدگاه کاربران است. روش/رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر، به روش پیمایشی تحلیلی انجام شده و جامعۀ مورد مطالعه شامل دو گروه است: 1) نمایه سازان مراکز آرشیوی دیداری-شنیداری شهر تهران که به روش سرشماری انتخاب شده و جمعا 55 نفر هستند، و 2) کاربران مراجعه کننده به این مراکز در مدت...
متن کاملتوصیف عنوانِ منابع آرشیوی براساس استانداردهای بینالمللی
هدف: عرضۀ چارچوبی برای توصیف عنوانِ منابع آرشیوی براساس قواعد پنج استاندارد بینالمللی ایساد-جی، رَد، مَد3، داکس، و آر دی اِی. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر توصیفی-تطبیقی است. برای گردآوری دادهها و اطلاعات از منابع کتابی و اسناد استفاده شدهاست. پساز دستهبندی و تطبیق دادهها و اطلاعات، قواعد مشترک و متمایز کاربرددار در توصیف عنوانِ مواد آرشیوی در جداولی تحت عنوا...
متن کاملمسائل اصطلاحنامه سازی در ایران از دیدگاه تهیه کنندگان اصطلاحنامه
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر مطالعه مبانی نظری اصطلاحنامه سازی پیش از پیدایش وب و پس از آن و شناسایی مسائل اصطلاحنامه سازی در ایران از دیدگاه تهیه کنندگان و مترجمان اصطلاحنامه های منتشر شده در ایران است. روش بررسی: 6 نفر از اصطلاحنامه سازان (عبدالحسین آذرنگ، عباس حری، فاطمه رهادوست، فریبرز خسروی، ملوک السادات بهشتی، محمدهادی یعقوب نژاد) که مسئولیت تهیه 12 اصطلاحنامه منتشر شده تا سال 1382 را بر عهده...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
گنجینه اسنادجلد ۱۸، شماره ۳، صفحات ۶۳-۸۴
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023